بخشی از منطقه شهری آگرا به نام فاتح پور سیکری است که روزگاری پایتخت بزرگ امپراتور مغولی به نام اکبر بوده است. این شهر در سال ۱۵۸۵ به دلیل نزدیکی آن به منطقه راجاپوتانا (Rajputana) و کمیابی آب در آن، متروکه شد. پایتخت دوباره به آگرا انتقال یافت و شهر مانند یک شهر روح زده در طول دوران قدیم به حال خود رها شد. نام فاتح پور سیکری در بسیاری از موارد، فتحآباد ذکر شده است و از کلمه فتح به معنای پیروزی ریشه گرفته است.
هدف از ساخت این شهر این بود که اکبر شاه قصد داشت تا از صوفی بزرگی به نام شیخ سلیم چیشتی (Sheikh Salim Chishti) تقدیر کند و به همین دلیل نیز تمامی مجموعه بناهای این شهر به دور مقبره این فرد ساخته شدهاند. امروزه این شهر بهعنوان یکی از بهترین نمونههای حفظ شده از معماری دوران مغول در هند شناخته میشود. در فاتح پور سیکری میتوان تالار شنوندگان، مکانها، مساجد، حمامها و حرمسراها را دست نخورده دید.
جاذبه های دیدنی فاتح پور سیکری
دیوان خاص: دیوان خاص یا سالن مخاطبان خصوصی یکی از جذاب ترین سالنهای سخنرانی در شهر فاتح پور سیکری است. نفیس ترین مورد مربوط به این بنا را میتوان برج مرکزی آن دانست که با نام تخت سلطنت نیلوفر آبی نیز شناخته میشود. این ستون مثال بارزی از جزئیات زیبا و مهارت بالا در حکاکی و سنگ تراشی است. ستون یاد شده، بار سقف مسیری که چهارگوشه طبقه اول را به یک سکوی دایرهای متصل میسازد را به دوش میکشد. این سکوی دایره ای در حقیقت جایگاهی ویژه برای امپراتور اکبر بوده است. این سالن برای شرایطی که امپراتور، افراد خاص و رهبران مذهبی را احضار میکرده است، طراحی شده است.
بلند دروازه: این دروازه، یک ورودی برای شهر فاتح پور سیکری در نزدیکی آگرا است که توسط اکبر به مناسبت جشن پیروزی خود درسال ۱۵۷۳ بر پادشاه گجرات ساخته شده .این دروازه حتی از راه دور قابل مشاهده است و مسافران و گردشگران را شگفت زده میکند.بلند دروازه در یک دشت مرتفع با ارتفاع حدود ۴۰ متر ساخته شده است. آیات بسیاری از قرآن بر روی نوشته شده است، این چنین است که دکوراسیونی ساده اما زیبا بچشم می خورد. بلند دروازه از سنگآهک قرمز رنگ ساخته شده است و تزئینات آن نیز از جنس مرمر و گرانیت کنده کاری شده هستند. بر روی کتیبه اصلی این دروازه میتوان متنی فارسی را با این مضمون یافت: «عیسی، فرزند مریم گفت که جهان پلی برای عبور است، خانهای در آن نسازید. کسی که یک روز امیدوار باشد، ممکن است برای ابدیت امیدوار بماند ولی دنیا بیش از یک ساعت ماندگار نیست. آن را به عبادت سپری کنید زیرا باقی آن مشخص نخواهد بود.» این نوشتهها نشان دهنده وضعیت مذهبی موجود در دوران امپراتور بزرگ مغول است.
کاخ جودا (مریم الزمانی): این کاخ که با نام کاخ مریم الزمانی نیز شناخته میشود، مکانی برای اقامت ملکه مغولها به نام جودا (Jodhabai) در فاتح پور سیکری بوده است. قصر جودا بهعنوان حرم امپراتور نیز شناخته میشد و سایر همسران او در آن زندگی میکردند. درهرحال این بنا یکی از مهم ترین بناهای موجود در شهر بوده و دارای معماری حیرت انگیز و زیبایی است. معماری این بنا آمیزه ای از سبک راجا پوتانا (Rajputana) هندی و سبک معماری اسلامی مغولها است. دلیل این امر این است که جدابای از نسل راجپوتهای هندی (Rajput) و قبیله آمر (Amer) در جای پور بوده است.
مقبره شیخ سلیم: اساسا مقبره شیخ سلیم چیشتی، مهم ترین ساختمان موجود در این مجموعه کاخهای فاتح پور سیکری است و در بازه زمانی بین سالهای ۱۵۸۰ تا ۱۵۸۱ ساخته شده است. ساختمان این بنا از سنگ مرمر حکاکی شده ساخته شده است و یکی از بهترین نمونههای کنده کاری هنرمندانه سنگ در دوران قرون وسطای هند بهحساب میآید. معماری این بنا را میتوان در بین سبکهای معماری هندی و مغولی پیدا کرد. این بنا از همه جهات با سنگهای مرمری که پر از کنده کاریهای پیچیده هستند و جلیس (Jaalis) نامیده میشوند، پوشیده شده است. این مقبره متعلق به یک صوفی به نام سلیم چیشتی است که در کوهپایههای نزدیک شهر زندگی میکرده است. در طول دورانی که این شهر پر از سکنه بوده است، این مکان بهعنوان یکی از مراکز اصلی جریان صوفی گری در هندوستان مطرح بوده است.