«شب یلدا/چله» به عنوان نوزدهمین میراث ناملموس ایران ، مشترک با افغانستان در یونسکو ثبت جهانی شد.

پرونده شب چله یا یلدا که ایران در همکاری با افغانستان آن را تهیه کرده است ، با وجود ایرادها و نقطه نظرات نمایندگان بسیاری از کشورها ، سرانجام موفق شد در هفدهمین نشست کمیته بین‌ دولت‌ها برای پاسداری از میراث‌ فرهنگی ناملموس یونسکو ثبت شود .

نمایندگان برخی کشورها از جمله بنگلادش ، ازبکستان ،  سوئیس ، کره جنوبی ، عربستان ، اسلواکی و چک نسبت به حفاظت ازاین میراث ناملموس در افغانستان با توجه به وضعیت این کشور و نا امنی‌های موجود ، نگرانی‌ها و نقطه نظراتی را مطرح کردند . درحالی‌ که کشورهای دیگری همچون مالزی و هندوستان از ثبت این پرونده به نام دو کشور ایران و افغانستان اعلام حمایت کردند.

ایران پرونده یلدا را از سال ۱۳۹۳ در یونسکو به اشتراک گذاشته بود تا به عنوان میراث ناملموس چند ملیتی ثبت شود ، اما تا حدود شش سال بعد از آن ، هیچ کشوری مشارکت در این پرونده را نپذیرفت . ایران سرانجام این پرونده را در مشارکت با افعانستان به یونسکو ارائه کرد .

آیین شب یلدا ۲۹ آذرماه ۱۳۸۷ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.

در این پرونده ، یلدا چنین تعریف شده است : « یلدا ، سال‌ جشن کهنی است که در آن فزونی روشنایی خورشید ، نور و حرارت زندگی مورد توجه برگزارکنندگانش قرار می‌گیرد . انقلاب زمستانی در نیمکره شمالی برابر با یکم دی‌ ماه در تقویم ایرانی است و این تاریخ مصادف با آغاز روند بلندتر شدن روزها در این منطقه است .

در آخرین شب پاییز خانواده‌ها در منزل بزرگتر فامیل دورهم بر سر سفره یلدا جمع می‌شوند و آن را جشن می‌گیرند . در برگزاری یلدا ، کودکان به عنوان مجریان آینده و زنان به عنوان محورخانواده نقش گرد آوردن اقوام و دوستان را به عهده دارند . بزرگترهای فامیل به عنوان حاملان فعلی و ناقلان این جشن آیینی شناخته می‌شوند .

در جریان برگزاری بخش های مختلف یلدا ، ارزش‌هایی چون هویت فرهنگی ، توجه به طبیعت و گاه شماری سنتی ، ارج نهادن به جایگاه مهم زنان و کودکان در خانواده ، آشتی ، دوستی ، ‌مهمان ‌نوازی و آشنایی با محترم شمردن بیان‌های گوناگون فرهنگی مورد توجه قرار می‌گیرند و هم چنین به نسل آینده منتقل می‌شوند .

یلدا به سبب شاخصه‌های اقلیم زیستی مردمان این سرزمین و ارتباط آن با طبیعت و کیهان ، از روزگار کهن تا به امروز استمرار داشته است و متناسب با گذر زمان تغییراتی ظاهری در نحوه برگزاری آن دیده می‌شود اما ساختار و ماهیت آن تغییری نکرده است .